Spośród jezior dzierżawionych od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa przez Kampanię Mazurską Pasym Kalwa Wielka jest największe. Powierzchnia lustra wody wynosi 562,2 ha, a powierzchnia wysp rozrzuconych na plosach jeziora – 6,4 ha. Łącznie więc powierzchnia Kalwy wynosi prawie 569 ha.

Kalwa Wielka

To ulubione przez wędkarzy jezioro, udostępnione do wędkowania jest przez cały rok. Kierownictwo gospodarstwa, biorąc pod uwagę marzenia wielu wędkarzy o złowieniu kapitalnej ryby, postanowiło pomóc w ich realizacji. Choć populacja ryb drapieżnych w jeziorze jest dość znaczna (szczupak, według książki połowów, zajmuje drugie miejsce po leszczu), to jeszcze wzbogacono jego stado przez zarybienie wody 18 szt. olbrzymich okazów długości powyżej metra i masie około 10 kg i więcej. Szczupaki te hodowane były poza jeziorem i służyły do pozyskiwania materiału do sztucznego rozrodu. Mało tego – szczupaki te, jak i inne kapitalne ryby zostały oznakowane (na płetwie grzbietowej) małymi srebrnymi kolczykami. Szczęśliwy wędkarz, któremu uda się złowić oznaczoną rybę i dostarczy kolczyk wraz z danymi połowu, otrzyma nagrodę w postaci całorocznego zezwolenia na połów na wszystkich dopuszczonych do wędkowania wodach gospodarstwa. W roku 2006 takie zezwolenie kosztowało 225 zł. Ponieważ akcja ta ucieszyła wędkarzy łowiących na wodach gospodarstwa, w połowie roku oznakowano w podobny sposób i wpuszczono do jeziora Kalwa Wielka kilkanaście karpi o masie od 10 do 12 kg oraz kilka sumów o masie powyżej 20 kg.

Jezioro ma kształt zbliżony do podkowy, której grzbiet skierowany jest na północny wschód, a ramiona na południowy wschód i południowy zachód. Z północnej części jeziora odchodzi na zachód długa i stosunkowo płytka odnoga. Natomiast z szerszej części odnogi zachodniej odchodzi na południowy zachód długa, dość wąska odnoga, która wzdłuż swej osi podłużnej ma największą głębokość.

Linia brzegowa zbiornika jest urozmaicona wieloma zatokami i półwyspami, a osiem wysp znajdujących się na poszczególnych akwenach dodaje jeszcze niezwykłej malowniczości. Największa z nich – Szpitalny Ostrów – leży w północnej części zachodniego basenu zbiornika. Z krańca tego basenu wypływa potok Kalwa biegnący do jeziora Kośno. Brzegi zbiornika są na przemian wysokie i strome lub płaskie, a nawet w kilku miejscach podmokłe. Są one otoczone przeważnie polami, łąkami i pastwiskami.

Nad brzegami jeziora zlokalizowana jest duża liczba dom-ków rekreacyjnych oraz kilka ośrodków wypoczynkowych, co niestety odbija się negatywnie na przejrzystości jego wód. Na zachodnim brzegu zachodniego basenu leżą wsie Michałki i Miłuki, a przy krańcach wschodniego basenu leży miasteczko Pasym. Między ramionami zbiornika znajduje się jezioro Kalwa Mała (pow. 10,8 ha, głębokości 4,7 m, typ linowo-szczupakowy). Łączy się ono rowem z Kalwą Wielką. Wokół jeziora przebiegają drogi, a od południa linia kolejowa.

Poszczególne akweny jeziora są znacznie zróżnicowane, zarówno pod względem głębokości, szerokości, rodzaju ławicy przybrzeżnej, jak i typu rybackiego. Przed laty jezioro było zaliczane do typu sielawowego, jednak z powodu ciągle postępującej eutrofizacji obecnie zaliczane jest do typu leszczowego, a niektóre akweny można zaliczyć do typu linowo-szczupakowego, a nawet sandaczowego. Latem woda w jeziorze jest słabo przezroczysta z powodu silnego rozwoju planktonu roślinnego. W związku z tym najlepsze wyniki w połowie ryb drapieżnych uzyskuje się późną jesienią i wczesną wiosną, gdy przezroczystość wody znacznie się zwiększa. W okresie lata z powodzeniem łowi się na jeziorze ryby spokojnego żeru i węgorze. Łodzie do połowu można wypożyczyć w ośrodkach wypoczynkowych zlokalizowanych nad jeziorem.

Ichtiofauna jest bardzo bogata. W jeziorze występują: leszcz, szczupak, okoń, płoć, krąp, lin, karp, karaś srebrzysty, ukleja, węgorz, wzdręga, sandacz, jazgarz, słonecznica i inne, rzadsze gatunki. Jezioro zamieszkuje również rak pręgowaty stanowiący ulubiony pokarm ryb drapieżnych, szczególnie okonia.

Marian Paruzel